နေပြည်တော်၊ အောက်တိုဘာ – ၁၁
တပ်မတော်သားများ၊ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များ၏ တာဝန်မှာ နိုင်ငံတော်၏ အချုပ်အခြာအာဏာကို မထိပါးမထိခိုက်စေရန်၊ နိုင်ငံတော်၏ အကျိုးစီးပွားနှင့် တိုင်းရင်းသားများ၊ နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားများအား ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ရန်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းတာဝန်ကို နိုင်ငံတော်၏ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ပေးအပ်ထားသော်လည်း ဥပဒေ မဲ့ဆောင်ရွက်၍မရကြောင်း၊ နိုင်ငံတော်မှ ထုတ်ပြန်ထားသည့် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်း၊ ဥပဒေများ၊ ပြဋ္ဌာန်းချက်များနှင့်အညီ လိုက်နာလုပ်ဆောင်ရကြောင်း၊ တရားဥပဒေကို ကျော်လွန်ခြင်း မရှိဘဲ လုပ်ဆောင်နေကြောင်းဖြင့် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်သည် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်နိုင်ငံသံအမတ်ကြီး Mr. Scot Alan Marciel အား ယနေ့နံနက်ပိုင်းတွင် ရန်ကုန်မြို့၊ ကုန်းမြင့်သာရှိ ဇေယျာသီရိဗိမာန် ဧည့်ခန်းမဆောင်၌ လက်ခံတွေ့ဆုံစဉ် ထည့်သွင်းပြောကြားသည်။
တွေ့ဆုံပွဲသို့ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်နှင့်အတူ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ရုံး(ကြည်း)မှ ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်ကြီး စိုးထွဋ်နှင့် တပ်မတော်အရာရှိကြီးများ တက်ရောက်ကြပြီး မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်နိုင်ငံသံအမတ်ကြီးနှင့်အတူ စစ်သံမှူး Colonel Craig Tippins နှင့် တာဝန်ရှိသူတို့တက်ရောက်ကြသည်။
ဦးစွာ အမေရိကန်သံအမတ်ကြီးက ရခိုင်ပြည်နယ်ဖြစ်စဉ်နှင့်ပတ်သက်၍ သမိုင်းကြောင်းနှင့် ရှုပ်ထွေးမှုအနေအထားများကို သိရှိနားလည်သော်လည်း လက်ရှိ အခြေအနေအပေါ်စိုးရိမ်ပူပန်ပါကြောင်း၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက်သို့ လူ ၅ သိန်းကျော် ထွက်ပြေးခဲ့မှုအပေါ် ဒေသအတွင်းသာမက နိုင်ငံတကာကပါ စိုးရိမ်မှုများရှိပြီး မြန်မာနိုင်ငံ အပေါ်ဖိအားများစွာရှိကြောင်း၊ ထိုသို့ထွက်ပြေးရခြင်းမှာ အစာရိက္ခာပြတ်လပ်မှု၊ ဒေသခံ တိုင်းရင်းသားများ၏ ခြိမ်းခြောက်မှု၊ နေအိမ်များကို မီးရှို့မှုတို့ကြောင့်ဟု ပြောဆိုကြကြောင်း၊ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များအနေဖြင့် အချိုးမညီစွာအင်အားအများအပြားသုံးစွဲမှု၊ လူမျိုးတုံး သတ်ဖြတ်မှုများလုပ်ဆောင်နေသည်ဟုပြောဆိုမှုများလည်းရှိကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံအပေါ် နိုင်ငံတကာဖိအားများလျော့ကျစေရေးအတွက် မိတ်ဆွေနိုင်ငံအဖြစ် အပြုသဘော ဆောင်သော ကိစ္စရပ်များပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွားလိုကြောင်း၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက်သို့ ထွက်ပြေးသူများအား ပြန်လည်လက်ခံမည့် အခြေအနေကိုလည်း သိရှိလိုကြောင်းဖြင့် ဆွေးနွေးပြောကြားသည်။
တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်က လက်ရှိပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်ကို ပြည်သူ လူထု၏ တောင်းဆိုချက်အရ တပ်မတော်အနေဖြင့် စနစ်တကျပြင်ဆင်၍ ပြုပြင် ပြောင်းလဲခဲ့ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ပြည်သူရွေးချယ်သည့် လမ်းကြောင်းဖြစ်၍ ပြည်သူ၏ အဆုံးအဖြတ်အရသာ လုပ်ဆောင်ရမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းမှာတပ်မတော်၏ ဆုံးဖြတ် ချက်ပင်ဖြစ်ကြောင်း ဦးစွာပြောကြားသည်။
ဆက်လက်ပြီး ရခိုင်ပြည်နယ်သမိုင်းကြောင်းနှင့်ပတ်သက်၍ ၁၈၂၄ ခုနှစ်၊ အင်္ဂလိပ်ကိုလိုနီဘ၀ ကျရောက်ချိန်ကစတင်ပြီး လယ်ယာလုပ်ငန်းအတွက် ဘင်္ဂလားနယ်မှ ဘင်္ဂါလီများ စတင်ဝင်ရောက်နေထိုင်ခဲ့ကြောင်း၊ ကိုလိုနီခေတ်ကာလအတွင်း ဘူးသီးတောင်-မောင်တော ရထားလမ်းဖောက်ရန်အတွက် ဘင်္ဂါလီအလုပ်သမားများ ထပ်မံဝင်ရောက်ခဲ့ကြောင်း၊ ယင်းဘင်္ဂါလီများသည် နေရပ်ဘင်္ဂလားသို့ မပြန်တော့ဘဲ အခြေချနေထိုင်ခြင်းဖြင့် ဘူးသီးေတောင်-မောင်တောဒေသတွင် တဖြည်းဖြည်းလူဦးရေ တိုးပွားလာခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ နောက်ဆုံးကောက်ယူခဲ့သည့် စာရင်းများအရ ဘူးသီးတောင်-မောင်တောဒေသတွင် ဘင်္ဂါလီများသည် လူများစုဖြစ်ပြီး ယင်းဒေသရှိ လူဦးရေ၏ ၉၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရှိကြောင်း၊ ရခိုင်နှင့်ဒေသခံတိုင်းရင်းသားများမှာ လူနည်းစု ဖြစ်ပြီး လူဦးရေ၏ ၅ ရာခိုင်နှုန်းမျှသာရှိကြောင်း၊၎င်းတို့ကို မြန်မာတို့က ခေါ်ဆောင်ခဲ့ခြင်း မဟုတ်ဘဲ နယ်ချဲ့အင်္ဂလိပ်တို့က ခေါ်ဆောင်ခဲ့ခြင်းသာဖြစ်ကြောင်း၊ ၎င်းဘင်္ဂါလီများသည် မူလမြန်မာတိုင်းရင်းသားများမဟုတ်ဘဲ မှတ်တမ်းများအရ ယင်းတို့အား အင်္ဂလိပ် ကိုလိုနီခေတ်ကပင် ရိုဟင်ဂျာဟုခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲမှုလည်းမရှိဘဲ ဘင်္ဂါလီဟုသာ သုံးစွဲကြောင်း ရှင်းလင်းပြောကြားသည်။
ယင်းနောက် ယခုနောက်ဆုံးဖြစ်ပွားခဲ့သည့် အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်မှုတွင် သြဂုတ် ၂၅ ရက်၌ ရဲစခန်း ၃၀ ခုနှင့် တပ်ဌာနချုပ်တစ်ခုအား အစွန်းရောက်ဘင်္ဂါလီများက တစ်ချိန်တည်းတစ်ပြိုင်တည်း အင်အားသုံး၍ အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ် ကြောင်း၊ တံတား ၈ စင်းအားလည်း မိုင်းခွဲဖျက်ဆီးခဲ့ကြောင်း၊ ရဲစခန်းတစ်ခုလျှင် အင်အား ၁၀ ဦးမှ ၁၅ ဦးခန့်သာရှိပြီး ယင်းစခန်းအား တုတ်၊ ဓား၊ လှံနှင့် လက်နက်ငယ်များ ကိုင်ဆောင်ထားသူ အင်အား ၂၀၀ ကျော်က အကြမ်းဖက်တိုက်ခိုက်လာသည့်အခြေ အနေတွင် မလွဲမသွေခုခံကာကွယ်ပစ်ခတ်ရမည်သာဖြစ်ကြောင်း၊ သို့ဖြစ်၍ လုံခြုံရေး တပ်ဖွဲ့ဝင်တချို့ကျဆုံးခဲ့ပြီး အကြမ်းဖက်ဘင်္ဂါလီများလည်း သေဆုံးခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်းအကြမ်း ဖက်တိုက်ခိုက်မှုဖြစ်စဉ်တွင် အကြမ်းဖက်ဘင်္ဂါလီအင်အား ၄၀၀၀ ခန့်ရှိသည်ဟု ဖော်ထုတ်သိရှိရပြီး အကြမ်းဖက်သမားများ၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် ဘင်္ဂါလီရွာသားများပါဝင် လုပ်ဆောင်ကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ အောက်တိုဘာ ၈ ရက်အထိ စိစစ်ဖော်ထုတ်မှုအရ အင်အား ၁၇၈၅ ဦးကို နာမည်နှင့်ရွာအမည်များအား စာရင်းရရှိထားကြောင်း၊ ယင်း ဖြစ်စဉ်မတိုင်မီ အကြမ်းဖက်မှုနှင့်ပတ်သက်၍ သင်တန်းပေးလေ့ကျင့်မှု၊ စားနပ်ရိက္ခာ စုပုံမှုနှင့် တပ်စခန်းများအား တိုက်ခိုက်ရန် ကြံစည်မှုသတင်းများအရ ယခုအကြမ်းဖက် မှုဖြစ်စဉ်အား ကြိုတင်စီစဉ်လုပ်ဆောင်သည်မှာ ထင်ရှားကြောင်း ရှင်းလင်းပြောကြား သည်။
ထို့နောက် အကြမ်းဖက်မှုများ လုပ်ဆောင်ရခြင်းအကြောင်းအရင်းနှင့်ပတ် သက်၍ ပြောကြားရာတွင် ဒီမိုကရေစီခေတ် ပထမအစိုးရသက်တမ်းတွင် ရခိုင်ပြည်နယ်ရှိ ဘင်္ဂါလီများအား နိုင်ငံသားစိစစ်ရန်လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြောင်း၊ ၎င်းတို့အနေဖြင့် ဘင်္ဂါလီ မဟုတ်ဘဲ ရိုဟင်ဂျာများဖြစ်ကြောင်း ပြောကြား၍ စာရင်းစိစစ်မှုကို လက်မခံခဲ့ကြောင်း၊ ထိုသို့ စာရင်းစိစစ်မှုအား လက်မခံခြင်းမှာ တရားမဝင်မွေးဖွားသူနှင့် ရောက်ရှိသူ များစွာ ရှိနေ၍ဖြစ်ကြောင်း၊ မိသားစုတစ်ခုလျှင် လူဦးရေ ၄၀ ဝန်းကျင်ခန့်အထိရှိသော ဘင်္ဂါလီ မိသားစုများရှိကြောင်း၊ မိမိနိုင်ငံတွင် နိုင်ငံသားများအတွက် ၁၉၈၂ ခုနှစ် နိုင်ငံသားဖြစ်မှု ဥပဒေအရ ပေးရမည့်အခွင့်အရေး၊ ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေအရ ပေးရမည့် နိုင်ငံသားအခွင့်အရေးများရှိပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ သို့ဖြစ်၍ ဘင်္ဂါလီများကိုသာမကဘဲ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ထိစပ်နေသည့် နိုင်ငံအားလုံးနှင့် ဆက်စပ်၍ မိမိနိုင်ငံအတွင်း စစ်ဆေးရမည်ဖြစ်ကြောင်း ရှင်းလင်းပြောကြားသည်။
ဆက်လက်ပြီး ဘင်္ဂါလီများ တစ်ဖက်နိုင်ငံနယ်စပ်သို့ ထွက်ပြေးမှုနှင့်ပတ် သက်၍ ပြီးခဲ့သည့် သြဂုတ်လ အကြမ်းဖက်မှုဖြစ်စဉ်တွင် ဟိန္ဒူဘာသာဝင် ၉၀ ကျော် အသတ်ခံခဲ့ရပြီး ရုပ်အလောင်း ၄၅ လောင်း ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့ကြောင်း၊ ယခုအချိန်ထိ ပျောက်နေသူ ၁၉၂ ဦးရှိပြီး သေဆုံးပြီဟုယူဆရကြောင်း၊ ၎င်းအပြင် ဒေသခံတိုင်းရင်း သားများ၊ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်များနှင့် ဝန်ထမ်းများလည်း အသတ်ခံရမှု၊ ကျဆုံးမှုများ ရှိခဲ့ကြောင်း၊ အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့အစည်းများ၊ လုံခြုံရေးအဖွဲ့အစည်းများနှင့် ရင်းနှီးစွာ ဆက်ဆံသူ ဘင်္ဂါလီများကိုလည်း အချင်းချင်းပြန်လည်သတ်ဖြတ်သောကြောင့် သေဆုံးသူ ၃၀ ကျော်ရှိကြောင်း၊ ယင်းဖြစ်စဉ်များကို စိစစ်ဖော်ထုတ်ရာတွင် ARSA အဖွဲ့များ၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် ဒေသခံဘင်္ဂါလီရွာသားများပါရှိသည်ကို သိရှိရကြောင်း၊ သို့ဖြစ်၍ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် မလုံဘဲလုံခြုံမှုမရှိဟု ပြေးခြင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း၊ ဒေသခံရခိုင်များ၊ တိုင်းရင်းသားများ၊ အချို့သော ဟိန္ဒူဘာသာဝင် ဘင်္ဂါလီများ၊ အစ္စလာမ်ဘာသာဝင် ဘင်္ဂါလီများမှာ မိမိအတွက် လုံခြုံမှုရှိမည်ဟု ယူဆသည့် မောင်တော၊ စစ်တွေမြို့များသို့ ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်ကြကြောင်း၊ ဘင်္ဂါလီများ၏ Native အမှန်မှာ ဘင်္ဂလားဒေသ ဖြစ်ကြောင်း၊ သို့ဖြစ်၍ ၎င်းတို့နှင့်ဘာသာတူ၊ လူမျိုးတူ၊ ယဉ်ကျေးမှုတူသည့် တစ်ဖက်နိုင်ငံ သို့ လုံခြုံမှုရှိမည်ဟု ယူဆ၍ ထွက်ပြေးခြင်းဖြစ်နိုင်ကြောင်း ဆွေးနွေးပြောကြားသည်။
ယင်းနောက် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုအကူအညီများနှင့်ပတ်သက် ၍ ပြောကြားရာတွင် ကယ်ဆယ်ရေးစခန်းများအနေဖြင့် စားနပ်ရိက္ခာလိုအပ်မှု ရှိနိုင် သော်လည်း ဘူးသီးတောင်-မောင်တောဒေသရှိ လူရှိနေသည့် ကျေးရွာများတွင် လယ်ယာ များစွာရှိကြောင်း၊ ကျွဲ၊ နွား၊ သိုး၊ ဆိတ်များစွာရှိပြီး မြစ်ချောင်းပေါများခြင်းကြောင့် အသား၊ ငါးအလွယ်တကူရရှိနိုင်ကြောင်း၊ ပြည်နယ်အစိုးရနှင့် သက်ဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာနများမှ လည်း စားနပ်ရိက္ခာထောက်ပံ့မှုများ လုပ်ဆောင်ပေးနေကြောင်း၊ တပ်မတော်ဆေးကုသ ရေးအဖွဲ့နှင့် အရပ်ဖက်ဆေးကုသရေးအဖွဲ့များ ပူးပေါင်း၍ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက် ပေးမှုများလည်း လုပ်ဆောင်ပေးနေကြောင်း၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှ ပေးအပ်မည့် အကူအညီများကိုလည်း ကြိုဆိုပါကြောင်း၊ ရခိုင်ပြည်နယ်အစိုးရ၊ လူမှုဝန်ထမ်းကယ်ဆယ် ရေးနှင့်ပြန်လည်နေရာချထားရေးဝန်ကြီးဌာနတို့နှင့် ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်နိုင်ကြောင်း၊ ရခိုင်ပြည်နယ်အရေးကိစ္စနှင့်ပတ်သက်၍ နိုင်ငံတော်၏အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ဦးဆောင်သည့် ရခိုင်ပြည်နယ် တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှုနှင့် ဖွံ့ဖြိုးမှု တိုးတက်ရေးအကောင်အထည်ဖော်ရေးဗဟိုကော်မတီ ဖွဲ့စည်းဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး တပ်မတော်မှလည်း ကူညီဆောင်ရွက်နေကြောင်း ပြောကြားသည်။
ဆက်လက်ပြီး ယခုဖြစ်စဉ်များနှင့်ပတ်သက်ပြီး လိမ်ညာ၍မရသလို ဖုံးကွယ်ထား၍ မရကြောင်း၊ သို့သော်လည်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိနေသည့် ဘင်္ဂါလီတစ်ချို့က နည်းနည်းဖြစ်သည်ကို ပုံကြီးချဲ့၍ ပြောဆိုနေသည်များလည်း ရှိကြောင်း၊ အထူးသဖြင့် မီဒီယာများကို နောက်ကွယ်မှ ကြိုးကိုင်၍ လှုံ့ဆော်ဝါဒဖြန့်နေ သည်များကိုလည်း သိရှိကြောင်း၊ အဖြစ်မှန်ကို ဖုံးကွယ်ပြီး မီဒီယာအများစု၏ လိုရာဆွဲ၍ ရေးသားဖော်ပြမှုများကြောင့် နိုင်ငံတကာက အခြေအနေမှန်ကို မသိနိုင်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ တိုင်းပြည်ကို ကောင်းအောင်လုပ်မည် ဆိုသည့် စိတ်ဖြင့် နိုင်ငံတော်အစိုးရနှင့် တပ်မတော်ပူူးပေါင်းလုပ်ဆောင်နေခြင်း ဖြစ်ကြောင်း၊ ယင်းအခြေအနေမှန်များကို သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံနှင့် အဖွဲ့အစည်းများက သိရှိ အောင်ဝိုင်းဝန်းကူညီလုပ်ဆောင်ပေးစေ လိုကြောင်း၊ တစ်ဖက်နိုင်ငံသို့ ထွက်ပြေးသူများကိုလည်း ၁၉၉၃ ခုနှစ်က နှစ်နိုင်ငံသဘော တူညီမှုများအရ ပြန်လည်လက်ခံသွားမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံမှ တာဝန်ရှိသူများ မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်ရန်ရှိပြီး ဘင်္ဂါလီများလက်ခံမည့် အချိန် ကာလမှာ ယင်းဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုရလဒ်နှင့် စိစစ်မှုအခြေအနေများအပေါ်တွင် မူတည် ကြောင်းတို့အား အထောက်အထားမှတ်တမ်းဓာတ်ပုံများပြသ၍ ဆွေးနွေးပြောကြား သည်။
တွေ့ဆုံပွဲအပြီးတွင် တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်နှင့် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်နိုင်ငံသံအမတ်ကြီးတို့သည် အဖွဲ့ဝင်များနှင့်အတူ စုပေါင်းဓာတ်ပုံရိုက်ခဲ့ကြပါသည်။
(Zawgyi Version)
တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆိုင္ရာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ သံအမတ္ႀကီးအား လက္ခံေတြ႕ဆုံ
ေနျပည္ေတာ္၊ ေအာက္တိုဘာ – ၁၁
တပ္မေတာ္သားမ်ား၊ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား၏ တာဝန္မွာ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာကို မထိပါးမထိခိုက္ေစရန္၊ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ တိုင္းရင္းသားမ်ား၊ ႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားမ်ားအား ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းတာဝန္ကို ႏိုင္ငံေတာ္၏ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအရ ေပးအပ္ထားေသာ္လည္း ဥပေဒ မဲ့ေဆာင္႐ြက္၍မရေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္မွ ထုတ္ျပန္ထားသည့္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္း၊ ဥပေဒမ်ား၊ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ားႏွင့္အညီ လိုက္နာလုပ္ေဆာင္ရေၾကာင္း၊ တရားဥပေဒကို ေက်ာ္လြန္ျခင္း မရွိဘဲ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္းျဖင့္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသံအမတ္ႀကီး Mr. Scot Alan Marciel အား ယေန႔နံနက္ပိုင္းတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ကုန္းျမင့္သာရွိ ေဇယ်ာသီရိဗိမာန္ ဧည့္ခန္းမေဆာင္၌ လက္ခံေတြ႕ဆုံစဥ္ ထည့္သြင္းေျပာၾကားသည္။
ေတြ႕ဆုံပြဲသို႔ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္အတူ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္႐ုံး(ၾကည္း)မွ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး စိုးထြဋ္ႏွင့္ တပ္မေတာ္အရာရွိႀကီးမ်ား တက္ေရာက္ၾကၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသံအမတ္ႀကီးႏွင့္အတူ စစ္သံမႉး Colonel Craig Tippins ႏွင့္ တာဝန္ရွိသူတို႔တက္ေရာက္ၾကသည္။
ဦးစြာ အေမရိကန္သံအမတ္ႀကီးက ရခိုင္ျပည္နယ္ျဖစ္စဥ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ သမိုင္းေၾကာင္းႏွင့္ ရႈပ္ေထြးမႈအေနအထားမ်ားကို သိရွိနားလည္ေသာ္လည္း လက္ရွိ အေျခအေနအေပၚစိုးရိမ္ပူပန္ပါေၾကာင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္သို႔ လူ ၅ သိန္းေက်ာ္ ထြက္ေျပးခဲ့မႈအေပၚ ေဒသအတြင္းသာမက ႏိုင္ငံတကာကပါ စိုးရိမ္မႈမ်ားရွိၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ အေပၚဖိအားမ်ားစြာရွိေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ထြက္ေျပးရျခင္းမွာ အစာရိကၡာျပတ္လပ္မႈ၊ ေဒသခံ တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ၊ ေနအိမ္မ်ားကို မီးရႈိ႕မႈတို႔ေၾကာင့္ဟု ေျပာဆိုၾကေၾကာင္း၊ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားအေနျဖင့္ အခ်ိဳးမညီစြာအင္အားအမ်ားအျပားသုံးစြဲမႈ၊ လူမ်ိဳးတုံး သတ္ျဖတ္မႈမ်ားလုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟုေျပာဆိုမႈမ်ားလည္းရွိေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ႏိုင္ငံတကာဖိအားမ်ားေလ်ာ့က်ေစေရးအတြက္ မိတ္ေဆြႏိုင္ငံအျဖစ္ အျပဳသေဘာ ေဆာင္ေသာ ကိစၥရပ္မ်ားပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္သြားလိုေၾကာင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံဘက္သို႔ ထြက္ေျပးသူမ်ားအား ျပန္လည္လက္ခံမည့္ အေျခအေနကိုလည္း သိရွိလိုေၾကာင္းျဖင့္ ေဆြးေႏြးေျပာၾကားသည္။
တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က လက္ရွိပါတီစုံဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ျပည္သူ လူထု၏ ေတာင္းဆိုခ်က္အရ တပ္မေတာ္အေနျဖင့္ စနစ္တက်ျပင္ဆင္၍ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပည္သူေ႐ြးခ်ယ္သည့္ လမ္းေၾကာင္းျဖစ္၍ ျပည္သူ၏ အဆုံးအျဖတ္အရသာ လုပ္ေဆာင္ရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းမွာတပ္မေတာ္၏ ဆုံးျဖတ္ ခ်က္ပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ဦးစြာေျပာၾကားသည္။
ဆက္လက္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္သမိုင္းေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ၁၈၂၄ ခုႏွစ္၊ အဂၤလိပ္ကိုလိုနီဘ၀ က်ေရာက္ခ်ိန္ကစတင္ၿပီး လယ္ယာလုပ္ငန္းအတြက္ ဘဂၤလားနယ္မွ ဘဂၤါလီမ်ား စတင္ဝင္ေရာက္ေနထိုင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ကိုလိုနီေခတ္ကာလအတြင္း ဘူးသီးေတာင္-ေမာင္ေတာ ရထားလမ္းေဖာက္ရန္အတြက္ ဘဂၤါလီအလုပ္သမားမ်ား ထပ္မံဝင္ေရာက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ယင္းဘဂၤါလီမ်ားသည္ ေနရပ္ဘဂၤလားသို႔ မျပန္ေတာ့ဘဲ အေျခခ်ေနထိုင္ျခင္းျဖင့္ ဘူးသီးေေတာင္-ေမာင္ေတာေဒသတြင္ တျဖည္းျဖည္းလူဦးေရ တိုးပြားလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေနာက္ဆုံးေကာက္ယူခဲ့သည့္ စာရင္းမ်ားအရ ဘူးသီးေတာင္-ေမာင္ေတာေဒသတြင္ ဘဂၤါလီမ်ားသည္ လူမ်ားစုျဖစ္ၿပီး ယင္းေဒသရွိ လူဦးေရ၏ ၉၅ ရာခိုင္ႏႈန္းခန႔္ရွိေၾကာင္း၊ ရခိုင္ႏွင့္ေဒသခံတိုင္းရင္းသားမ်ားမွာ လူနည္းစု ျဖစ္ၿပီး လူဦးေရ၏ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ်သာရွိေၾကာင္း၊၎တို႔ကို ျမန္မာတို႔က ေခၚေဆာင္ခဲ့ျခင္း မဟုတ္ဘဲ နယ္ခ်ဲ႕အဂၤလိပ္တို႔က ေခၚေဆာင္ခဲ့ျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ၎ဘဂၤါလီမ်ားသည္ မူလျမန္မာတိုင္းရင္းသားမ်ားမဟုတ္ဘဲ မွတ္တမ္းမ်ားအရ ယင္းတို႔အား အဂၤလိပ္ ကိုလိုနီေခတ္ကပင္ ႐ိုဟင္ဂ်ာဟုေခၚေဝၚသုံးစြဲမႈလည္းမရွိဘဲ ဘဂၤါလီဟုသာ သုံးစြဲေၾကာင္း ရွင္းလင္းေျပာၾကားသည္။
ယင္းေနာက္ ယခုေနာက္ဆုံးျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈတြင္ ၾသဂုတ္ ၂၅ ရက္၌ ရဲစခန္း ၃၀ ခုႏွင့္ တပ္ဌာနခ်ဳပ္တစ္ခုအား အစြန္းေရာက္ဘဂၤါလီမ်ားက တစ္ခ်ိန္တည္းတစ္ၿပိဳင္တည္း အင္အားသုံး၍ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ ေၾကာင္း၊ တံတား ၈ စင္းအားလည္း မိုင္းခြဲဖ်က္ဆီးခဲ့ေၾကာင္း၊ ရဲစခန္းတစ္ခုလွ်င္ အင္အား ၁၀ ဦးမွ ၁၅ ဦးခန႔္သာရွိၿပီး ယင္းစခန္းအား တုတ္၊ ဓား၊ လွံႏွင့္ လက္နက္ငယ္မ်ား ကိုင္ေဆာင္ထားသူ အင္အား ၂၀၀ ေက်ာ္က အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္လာသည့္အေျခ အေနတြင္ မလြဲမေသြခုခံကာကြယ္ပစ္ခတ္ရမည္သာျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ျဖစ္၍ လုံၿခဳံေရး တပ္ဖြဲ႕ဝင္တခ်ိဳ႕က်ဆုံးခဲ့ၿပီး အၾကမ္းဖက္ဘဂၤါလီမ်ားလည္း ေသဆုံးခဲ့ေၾကာင္း၊ ၎အၾကမ္း ဖက္တိုက္ခိုက္မႈျဖစ္စဥ္တြင္ အၾကမ္းဖက္ဘဂၤါလီအင္အား ၄၀၀၀ ခန႔္ရွိသည္ဟု ေဖာ္ထုတ္သိရွိရၿပီး အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ဘဂၤါလီ႐ြာသားမ်ားပါဝင္ လုပ္ေဆာင္ၾကျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေအာက္တိုဘာ ၈ ရက္အထိ စိစစ္ေဖာ္ထုတ္မႈအရ အင္အား ၁၇၈၅ ဦးကို နာမည္ႏွင့္႐ြာအမည္မ်ားအား စာရင္းရရွိထားေၾကာင္း၊ ယင္း ျဖစ္စဥ္မတိုင္မီ အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ပတ္သက္၍ သင္တန္းေပးေလ့က်င့္မႈ၊ စားနပ္ရိကၡာ စုပုံမႈႏွင့္ တပ္စခန္းမ်ားအား တိုက္ခိုက္ရန္ ႀကံစည္မႈသတင္းမ်ားအရ ယခုအၾကမ္းဖက္ မႈျဖစ္စဥ္အား ႀကိဳတင္စီစဥ္လုပ္ေဆာင္သည္မွာ ထင္ရွားေၾကာင္း ရွင္းလင္းေျပာၾကား သည္။
ထို႔ေနာက္ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ရျခင္းအေၾကာင္းအရင္းႏွင့္ပတ္ သက္၍ ေျပာၾကားရာတြင္ ဒီမိုကေရစီေခတ္ ပထမအစိုးရသက္တမ္းတြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ရွိ ဘဂၤါလီမ်ားအား ႏိုင္ငံသားစိစစ္ရန္လုပ္ေဆာင္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ၎တို႔အေနျဖင့္ ဘဂၤါလီ မဟုတ္ဘဲ ႐ိုဟင္ဂ်ာမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကား၍ စာရင္းစိစစ္မႈကို လက္မခံခဲ့ေၾကာင္း၊ ထိုသို႔ စာရင္းစိစစ္မႈအား လက္မခံျခင္းမွာ တရားမဝင္ေမြးဖြားသူႏွင့္ ေရာက္ရွိသူ မ်ားစြာ ရွိေန၍ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မိသားစုတစ္ခုလွ်င္ လူဦးေရ ၄၀ ဝန္းက်င္ခန႔္အထိရွိေသာ ဘဂၤါလီ မိသားစုမ်ားရွိေၾကာင္း၊ မိမိႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံသားမ်ားအတြက္ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဥပေဒအရ ေပးရမည့္အခြင့္အေရး၊ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒအရ ေပးရမည့္ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးမ်ားရွိၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ျဖစ္၍ ဘဂၤါလီမ်ားကိုသာမကဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ထိစပ္ေနသည့္ ႏိုင္ငံအားလုံးႏွင့္ ဆက္စပ္၍ မိမိႏိုင္ငံအတြင္း စစ္ေဆးရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းလင္းေျပာၾကားသည္။
ဆက္လက္ၿပီး ဘဂၤါလီမ်ား တစ္ဖက္ႏိုင္ငံနယ္စပ္သို႔ ထြက္ေျပးမႈႏွင့္ပတ္ သက္၍ ၿပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လ အၾကမ္းဖက္မႈျဖစ္စဥ္တြင္ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ ၉၀ ေက်ာ္ အသတ္ခံခဲ့ရၿပီး ႐ုပ္အေလာင္း ၄၅ ေလာင္း ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ ယခုအခ်ိန္ထိ ေပ်ာက္ေနသူ ၁၉၂ ဦးရွိၿပီး ေသဆုံးၿပီဟုယူဆရေၾကာင္း၊ ၎အျပင္ ေဒသခံတိုင္းရင္း သားမ်ား၊ လုံၿခဳံေရးတပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ားႏွင့္ ဝန္ထမ္းမ်ားလည္း အသတ္ခံရမႈ၊ က်ဆုံးမႈမ်ား ရွိခဲ့ေၾကာင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ လုံၿခဳံေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ရင္းႏွီးစြာ ဆက္ဆံသူ ဘဂၤါလီမ်ားကိုလည္း အခ်င္းခ်င္းျပန္လည္သတ္ျဖတ္ေသာေၾကာင့္ ေသဆုံးသူ ၃၀ ေက်ာ္ရွိေၾကာင္း၊ ယင္းျဖစ္စဥ္မ်ားကို စိစစ္ေဖာ္ထုတ္ရာတြင္ ARSA အဖြဲ႕မ်ား၏ ဦးေဆာင္မႈျဖင့္ ေဒသခံဘဂၤါလီ႐ြာသားမ်ားပါရွိသည္ကို သိရွိရေၾကာင္း၊ သို႔ျဖစ္၍ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ မလုံဘဲလုံၿခဳံမႈမရွိဟု ေျပးျခင္းျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ ေဒသခံရခိုင္မ်ား၊ တိုင္းရင္းသားမ်ား၊ အခ်ိဳ႕ေသာ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ ဘဂၤါလီမ်ား၊ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ ဘဂၤါလီမ်ားမွာ မိမိအတြက္ လုံၿခဳံမႈရွိမည္ဟု ယူဆသည့္ ေမာင္ေတာ၊ စစ္ေတြၿမိဳ႕မ်ားသို႔ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ၾကေၾကာင္း၊ ဘဂၤါလီမ်ား၏ Native အမွန္မွာ ဘဂၤလားေဒသ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သို႔ျဖစ္၍ ၎တို႔ႏွင့္ဘာသာတူ၊ လူမ်ိဳးတူ၊ ယဥ္ေက်းမႈတူသည့္ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံ သို႔ လုံၿခဳံမႈရွိမည္ဟု ယူဆ၍ ထြက္ေျပးျခင္းျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးေျပာၾကားသည္။
ယင္းေနာက္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈအကူအညီမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ ၍ ေျပာၾကားရာတြင္ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းမ်ားအေနျဖင့္ စားနပ္ရိကၡာလိုအပ္မႈ ရွိႏိုင္ ေသာ္လည္း ဘူးသီးေတာင္-ေမာင္ေတာေဒသရွိ လူရွိေနသည့္ ေက်း႐ြာမ်ားတြင္ လယ္ယာ မ်ားစြာရွိေၾကာင္း၊ ကြၽဲ၊ ႏြား၊ သိုး၊ ဆိတ္မ်ားစြာရွိၿပီး ျမစ္ေခ်ာင္းေပါမ်ားျခင္းေၾကာင့္ အသား၊ ငါးအလြယ္တကူရရွိႏိုင္ေၾကာင္း၊ ျပည္နယ္အစိုးရႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ ဝန္ႀကီးဌာနမ်ားမွ လည္း စားနပ္ရိကၡာေထာက္ပံ့မႈမ်ား လုပ္ေဆာင္ေပးေနေၾကာင္း၊ တပ္မေတာ္ေဆးကုသ ေရးအဖြဲ႕ႏွင့္ အရပ္ဖက္ေဆးကုသေရးအဖြဲ႕မ်ား ပူးေပါင္း၍ က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္ ေပးမႈမ်ားလည္း လုပ္ေဆာင္ေပးေနေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွ ေပးအပ္မည့္ အကူအညီမ်ားကိုလည္း ႀကိဳဆိုပါေၾကာင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္အစိုးရ၊ လူမႈဝန္ထမ္းကယ္ဆယ္ ေရးႏွင့္ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးဝန္ႀကီးဌာနတို႔ႏွင့္ ဆက္သြယ္ေဆာင္႐ြက္ႏိုင္ေၾကာင္း၊ ရခိုင္ျပည္နယ္အေရးကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ ႏိုင္ငံေတာ္၏အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ဦးေဆာင္သည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းမႈႏွင့္ ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ တိုးတက္ေရးအေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးဗဟိုေကာ္မတီ ဖြဲ႕စည္းေဆာင္႐ြက္လ်က္ရွိၿပီး တပ္မေတာ္မွလည္း ကူညီေဆာင္႐ြက္ေနေၾကာင္း ေျပာၾကားသည္။
ဆက္လက္ၿပီး ယခုျဖစ္စဥ္မ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး လိမ္ညာ၍မရသလို ဖုံးကြယ္ထား၍ မရေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္လည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိေနသည့္ ဘဂၤါလီတစ္ခ်ိဳ႕က နည္းနည္းျဖစ္သည္ကို ပုံႀကီးခ်ဲ႕၍ ေျပာဆိုေနသည္မ်ားလည္း ရွိေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ မီဒီယာမ်ားကို ေနာက္ကြယ္မွ ႀကိဳးကိုင္၍ လႈံ႕ေဆာ္ဝါဒျဖန႔္ေန သည္မ်ားကိုလည္း သိရွိေၾကာင္း၊ အျဖစ္မွန္ကို ဖုံးကြယ္ၿပီး မီဒီယာအမ်ားစု၏ လိုရာဆြဲ၍ ေရးသားေဖာ္ျပမႈမ်ားေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာက အေျခအေနမွန္ကို မသိႏိုင္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ တိုင္းျပည္ကို ေကာင္းေအာင္လုပ္မည္ ဆိုသည့္ စိတ္ျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရႏွင့္ တပ္မေတာ္ပူူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းအေျခအေနမွန္မ်ားကို သက္ဆိုင္ရာႏိုင္ငံႏွင့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက သိရွိ ေအာင္ဝိုင္းဝန္းကူညီလုပ္ေဆာင္ေပးေစ လိုေၾကာင္း၊ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံသို႔ ထြက္ေျပးသူမ်ားကိုလည္း ၁၉၉၃ ခုႏွစ္က ႏွစ္ႏိုင္ငံသေဘာ တူညီမႈမ်ားအရ ျပန္လည္လက္ခံသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွ တာဝန္ရွိသူမ်ား ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ လာေရာက္ရန္ရွိၿပီး ဘဂၤါလီမ်ားလက္ခံမည့္ အခ်ိန္ ကာလမွာ ယင္းေဆြးေႏြးညႇိႏႈိင္းမႈရလဒ္ႏွင့္ စိစစ္မႈအေျခအေနမ်ားအေပၚတြင္ မူတည္ ေၾကာင္းတို႔အား အေထာက္အထားမွတ္တမ္းဓာတ္ပုံမ်ားျပသ၍ ေဆြးေႏြးေျပာၾကား သည္။
ေတြ႕ဆုံပြဲအၿပီးတြင္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသံအမတ္ႀကီးတို႔သည္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ားႏွင့္အတူ စုေပါင္းဓာတ္ပုံ႐ိုက္ခဲ့ၾကပါသည္။
